Cầu dao tự động (áp-tô-mát) là một loại khí cụ điện có chức năng đóng/ngắt mạch trực tiếp bằng tay, tương tự như cầu dao, nhưng có thêm bộ bảo vệ quá dòng tự động ngắt mạch khi quá tải hoặc chập mạch. Nhờ đó, thiết bị điện và đường dây điện được bảo vệ khỏi hỏng hóc và cháy nổ.

Cơ cấu của cầu dao tự động có nhiều loại khác nhau tùy theo yêu cầu kỹ thuật. Cầu dao tự động bảo vệ quá dòng sử dụng rơ le nhiệt, trong khi cầu dao bảo vệ quá điện áp sử dụng rơ le điện áp. Các rơ le này kết hợp với hệ thống mở chốt gài để lò xo có thể bật các tiếp điểm, ngắt mạch tức thời. Chất lượng của cầu dao tự động phụ thuộc vào độ chính xác khi bị quá dòng và thời gian ngắt mạch không vượt quá 1/10 giây.

Cầu dao tự động được sản xuất theo các loại 1 cực, 2 cực, 3 cực, với dòng điện định mức từ 1A đến hàng ngàn A. Khi chọn cầu dao tự động (CB), bạn cần chọn dòng quá tải sao cho CB cắt mạch kịp thời. Giá trị dòng quá tải thường được chọn trong khoảng:

Iqt = (1,2 + 1,5) Iam

Cầu dao tự động (CB) có bộ bảo vệ quá tải kết hợp rơ le cường độ và rơ le điện áp. Nguyên lý hoạt động của loại CB này như sau:

Khi dòng điện cung cấp cho mạch tiêu thụ vượt quá dòng định mức đã hiệu chỉnh, rơ le cường độ mắc nối tiếp trên dây pha chưa đủ lực để nhả các tiếp điểm. Lá lưỡng kim bị nung nóng sẽ giãn ra và chạm vào tiếp điểm, kích hoạt rơ le điện thế hoạt động kết hợp với rơ le cường độ. Đủ lực sẽ làm bật các tiếp điểm, ngắt mạch và ngắt dòng điện cung cấp cho mạch tiêu thụ.